Verslaving is een complexe en vaak onbegrepen ziekte die niet alleen individuen treft, maar ook hun families. Peggy-Sue en Benjamin Witzand, die hun eigen geschiedenis hebben met verslaving en nu anderen helpen op hun pad naar herstel, onthullen de waarheid achter drie veelvoorkomende misvattingen die ze vaak tegenkomen in hun werkveld. Het is tijd om deze mythes te ontmaskeren en een beter begrip te creëren voor degenen die worstelen met verslaving.
"Verslaafde mensen zijn zwak"
Een veelvoorkomende misvatting is het idee dat verslaafde mensen eenvoudigweg zwak zijn. Mensen zeggen heel vaak: stop dan gewoon of probeer dan gewoon te minderen, dat je vier biertjes neemt in plaats van tien. "Ja, oké, maar als het zo makkelijk was, hadden wij geen werk. Wat die mensen niet begrijpen is dat je als het ware gegijzeld bent. In het woordje verslaving, zit ook het woordje slaaf. Je bent slaaf van jouw verslaving", legt Benjamin uit.
Verslaving is geen teken van zwakte, maar eerder een complexe ziekte. Zoals Peggy-Sue uitlegt, is verslaving vergelijkbaar met een gat dat ontstaat wanneer je de gebruikte substantie of gedrag weghaalt. Het is niet slechts een kwestie van wilskracht; het is een dieperliggend probleem dat blijft bestaan zelfs als je de middelen wegneemt. "If you have alcoholism and you take the alcohol away, you still have the ism."
"Je bent een ex-verslaafde"
Een andere misvatting is dat ex-verslaving mogelijk is. Peggy-Sue legt uit dat verslaving een blijvende ziekte is, zelfs als iemand langere tijd abstinent van het oorspronkelijke middel is geweest. Het idee dat je in moderatie kunt gebruiken na herstel is vaak een valkuil. Peggy-Sue, die inmiddels 14 jaar in herstel is, heeft dit zelf op de harde manier moeten leren.
"Het klopt dat het wat makkelijker is om niet terug te vallen wanneer je langere tijd abstinent bent geweest, maar ik zie hoe mensen verkeerd gaan door te denken dat ze in moderatie nog kunnen gebruiken. Ze denken: ik kan het een beetje doen, een balans vinden. Maar bij verslaving werkt dat niet zo.”Een is te veel, en duizend is niet genoeg”
Abstinent zijn (algehele onthouding) betekent niet dat de verslaving volledig verdwenen is. Zelfs na jaren van herstel blijven de geest en de hersenen gevoelig voor de triggers van verslaving. Het behouden van verslavingspatronen in het brein vergroot niet alleen het risico op terugval, maar maakt dit ook extra gevaarlijk. Tijdens gebruik ontwikkelt het lichaam antistoffen en een resistentie en tolerantie opbouw tegen het middel, waardoor het gewend raakt steeds meer te gebruiken. Als je na een lange periode van onthouding weer gaat gebruiken, gaan je hersenen door waar je was gebleven, terwijl je lichaam niet meer bestand is tegen de substantie. Hierdoor is het risico op een overdosis erg groot. Het is daarom essentieel om deze complexe realiteit te begrijpen voor duurzaam herstel.
"Verslaafd worden is je eigen schuld"
De gedachte dat verslaving iemands eigen schuld is, is een schadelijke misvatting. Het ontstaan van verslaving is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder genetische aanleg, omgeving en levensomstandigheden. Iedereen kan eens een eerste glas alcohol drinken, niet iedereen kan ervan afblijven nadat er een prikkel in het brein is ontstaan.
Het is van vitaal belang om te begrijpen dat het grootste gedeelte van de mensen niet ervoor kiest om als verslaafden een leven te leiden. Ze worden geconfronteerd met een eerste oplossing door middel van demping, of zich ‘beter voelen’ met het gekozen substantie. Vervolgens met situaties, zowel positief als negatief, en vanwege een soms ongunstige manier van verwerken van gevoelens, gebruiken ze bijna instinctief het middel om zich anders te voelen.
Het blootleggen van deze misvattingen is een essentiële stap naar een beter begrip van verslaving. Het vereist empathie, educatie en een open geest om de complexiteit van deze ziekte te doorgronden. Laten we samenwerken om het stigma te doorbreken en mensen die met verslaving worstelen te ondersteunen op hun pad naar herstel. Het komt hen, hun omgeving en de bredere samenleving allen ten goeden.