Het is een pijnlijke realiteit die velen van ons kunnen tegenkomen: het ontdekken dat een dierbare worstelt met verslaving. De emoties die dit oproept, variëren van verdriet en bezorgdheid tot frustratie en machteloosheid. In dergelijke situaties kan het moeilijk zijn om te weten hoe je het best kunt handelen en hoe je jouw naaste het beste kunt ondersteunen. Gelukkig zijn er stappen die je kunt nemen om hen te helpen en om hen te begeleiden op het pad naar herstel.
Stap 1: Maak het bespreekbaar en stel grenzen
De eerste en misschien wel belangrijkste stap is om het probleem bespreekbaar te maken. Dit kan een moeilijk en gevoelig onderwerp zijn, maar het is essentieel om open communicatie aan te moedigen. Het is hierbij belangrijk dat je duidelijke grenzen stelt door bijvoorbeeld te stoppen met het faciliteren van de verslaving of door een deadline te koppelen aan het regelen van hulp. Maak ook duidelijk dat je niet bereid bent om het gedrag van de persoon langer te tolereren.
Liegen en bedriegen zijn kenmerkend voor de ziekte verslaving. Het is dan ook een grote kans dat uw naaste het eerst glashard zal ontkennen of met smoesjes komt om vervolgens met je te gaan onderhandelen of je te overtuigen. Ga hier niet in mee. Vermijd om de onderhandeling aan te gaan met de verslaving en vraag in plaats daarvan of je kunt helpen bij het zoeken naar professionele hulp.
Stap 2: Zoek samen naar hulp en stel consequenties
Als de persoon in kwestie geen hulp zoekt of niet in staat is om op eigen kracht uit de verslaving te komen, is het tijd om samen naar hulp te zoeken. Dit kan variëren van het vinden van een geschikte verslavingsbehandeling tot het raadplegen van een professionele hulpverlener.
In deze stap is het belangrijk om consequenties te verbinden aan het niet nakomen van afspraken of het weigeren van hulp. Dit kan betekenen dat bepaalde privileges worden ingetrokken of dat er andere passende maatregelen worden genomen. Een voorbeeld kan zijn:"Je hebt nu laten zien dat je het niet alleen kan. We gaan nu samen hulp zoeken anders… ga ik niet meer helpen, neem ik emotioneel afstand van je, krijg je geen geld meer, ben je hier niet meer welkom."
Stap 3: Organiseer een interventie of laat los
Als alle andere pogingen om hulp te bieden niet succesvol zijn geweest, kan het tijd zijn om een professionele interventie te organiseren. Dit kan een gestructureerde en georganiseerde manier zijn om de verslaafde persoon te confronteren met de gevolgen van zijn of haar gedrag en om hen onder enige druk te bewegen om professionele hulp te aanvaarden. Hierin is het belangrijk dat er een plan ligt om vrij snel door te kunnen pakken (dit wordt door het interventie team in gang gezet).
Aan de andere kant kan het soms ook nodig zijn om los te laten. Enerzijds is dit om de persoon de ruimte te geven om zelf de consequenties van hun gedrag te ervaren. En anderzijds is dit belangrijk om er zelf niet ook aan onderdoor te gaan.
"We zien vaak dat de verslaafden de mensen om zich heen gijzelen. Verslaafden kunnen dingen zeggen als: Als je nu niet naar me luistert of als je me nu geen geld geeft, dan gooi ik mezelf voor de trein. Het is eigenlijk gewoon emotionele blackmail."
Een naaste los laten is misschien een enorm lastige beslissing, maar het kan ook de enige manier zijn om de persoon te laten inzien dat ze hulp nodig hebben.
Het kan ontmoedigend zijn om te zien hoe een naaste worstelt met verslaving, maar het is belangrijk om te onthouden dat er hoop is. Door de juiste stappen te nemen, zoals het bespreekbaar maken van het probleem, samen naar hulp te zoeken en indien nodig een interventie te organiseren, kun je jouw naaste helpen bij hun herstelproces. Wees geduldig, blijf ondersteunend en zoek indien nodig zelf ook hulp en steun. Samen kunnen we een verschil maken in het leven van onze naasten die met verslaving worstelen.